Σήμερα που οι
θάλασσες είναι φουρτουνιασμένες, η παρουσία εκείνων που είτε με την τέχνη τους
είτε με τον όβολό τους, ενώνουν τις δυνάμεις τους για την ενίσχυση του Εθνικού
Αρχαιολογικού Μουσείου είναι πραγματικά αξιέπαινη. Θα έλεγα μάλιστα ότι η
συμμετοχή όλων σας αποτελεί μια κάθαρση. Συνιστά την κάθαρση μιας τραγωδίας!
Της αδυναμίας δηλαδή- και προσέξτε, εννοώ της πρόσκαιρης αδυναμίας - της Πολιτείας
μας, να προσφέρει έστω και λίγα σε σχέση με εκείνα που προσέφερε παλαιότερα για
τον Πολιτισμό μας.
Για την κοινωνία μας άλλωστε, η αρμονία που εκπέμπουν τα σχήματα, τα
σύμβολα και τα χρώματα ενός πίνακα ζωγραφικής ή ενός γλυπτού, προσφέρουν νόημα
στον πολιτισμό μας και «αγωγή ψυχής» για τον λαό μας. Και πράγματι, υπό
φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε η Πολιτεία να έχει τη δύναμη να ξεναγεί εκείνη
τον Έλληνα πολίτη στα έργα των Ελλήνων καλλιτεχνών. Αυτή τη δύναμη ακριβώς δίνει
σήμερα στην Πολιτεία η πρωτοβουλία «Συμμαχία
για την Ελλάδα». Και την ευχαριστούμε θερμότατα γι’ αυτό. Και τη συγχαίρουμε
γι’ αυτό. Για αυτό και δανείζομαι δυο λόγια του μεγάλου Χατζηκυριάκου Γκίκα: «Εμείς
οι Έλληνες», έλεγε ο Γκίκας, «μπορούμε να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας μόνον όταν
το απαιτεί η περίσταση. Δύσκολο να βρούμε τον εαυτό μας, ναι! Όταν όμως τον
βρούμε, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα. Ούτε εμάς τους ίδιους»!
Φίλες και φίλοι, ο Πολιτισμός είναι το ανεξίτηλο αποτύπωμα που παράγει η
Κοινωνία. Είναι αυτό που αναπαράγει την Κοινωνία. Είναι αυτό που δίνει κοινό
νόημα στους ανθρώπους της. Είναι αυτό που χτίζει γέφυρες μεταξύ τους και με
άλλους.
Πολιτισμός είναι το νόημα που τους συνέχει, είναι το αίσθημα που τους
συναρπάζει, είναι η αρμονία που τους συντονίζει, είναι εκείνο που παραλαμβάνουν
από τους προηγούμενους κι εκείνο που χτίζουν και παραδίδουν στα παιδιά τους. Αυτό
που περνάει ως σκυτάλη από γενιά σε γενιά. Είναι το αιώνιο, το άφθαρτο αλλά όχι
αναλλοίωτο, που είναι δικό τους και που ταυτόχρονα τους ξεπερνά.
Αν ο Πολιτισμός είναι η «Κιβωτός» που διασώζει το νόημα και το αίσθημα
μιας Κοινωνίας, η Τέχνη είναι το «έρμα» που δίνει Ισορροπία στο σκάφος, και τα
«πανιά» που του δίνουν Ελευθερία να κινηθεί στις ανοικτές θάλασσες της
Ιστορίας. Η Τέχνη είναι η Ισορροπία και η Ελευθερία για τον Πολιτισμό.
Για όλες τις κοινωνίες ο Πολιτισμός είναι η Ψυχή τους. Για την Ελλάδα, ο
Πολιτισμός είναι ταυτόχρονα η Ψυχή μας και η Ζωή μας αλλά και το μυστικό «όπλο»
που μας ορίζει, που μας διαιωνίζει πέρα από πρόσκαιρες δοκιμασίες και μας
ακτινοβολεί πέρα από τα σύνορα μας.
Όταν οι Έλληνες δώσουμε στα παιδιά μας Παιδεία ανεπηρέαστη από τη
χρησιμοθηρία, πραγματική Παιδεία που οδηγεί τον νέο Έλληνα μακριά από τον
παραλογισμό αλλά και από την ευτέλεια της βίας, του χουλιγκανισμού ή των
ναρκωτικών και κοντά στη λεβεντιά, στο μεράκι και στην ομορφιά της Ρωμιοσύνης,
τότε ο λαός μας θα αποκτήσει και το δικαίωμα σε μια πολύ πιο άνετη θέαση του
καλλιτεχνικού πλούτου των Ελλήνων δημιουργών.
Πάρτε την ζωγραφική ή τη γλυπτική. Έχει τις ρίζες της βυθισμένες μέσα
στην αγάπη για τον Άνθρωπο. Αυτόν παρουσιάζει, αυτόν προτρέπει, αυτόν μαλώνει και
είτε στο πραγματικό είτε στο φανταστικό επίπεδο, για αυτόν παλεύει…
Δεν μπορώ να ξέρω τι μέθεξη και τι γνώση έχει απόψε εδώ ο καθένας μας με
την εικαστική κυρίως δημιουργία. Για μένα άλλωστε το κάθε έργο αντικατοπτρίζει
όχι μόνον εκείνο που βλέπω. Υπάρχει πάντα και η γοητεία της κρυφής πλευράς των
πραγμάτων, που είναι και το ένθεο του κάθε δημιουργού.
Οι περισσότεροι από εμάς ψηλαφούμε τις φλέβες του ταλέντου του δημιουργού
που ακτινοβολεί ένας πίνακας ή ένα γλυπτό και έτσι το νιώθουμε το έργο. Μιλάω
για το ταλέντο, ένα παράθυρο που ανοίγει ουρανούς, που υφαίνει κορμιά ζωντανά,
καρδιές γυμνές, παλμούς από κοχύλια και θάλασσες, ανθρώπους από πέτρα, που
βρήκαν ή που έχασαν την αγάπη, ζάρια όλοι της ζωής ριγμένοι στον καμβά του
καλλιτέχνη που εκείνος μόνο γνωρίζει το ποιος, το που και το γιατί…
Και ο καμβάς αυτός στολίζεται με τόση τέχνη που εμείς οι απ’ έξω, αν δεν
ζηλεύουμε, πάντως σίγουρα την αισθανόμαστε την τέχνη αυτή σαν εξαίσια κομμάτια
από χορδές μιας λύρας που μας μαγεύει. Το λέω εγώ που δεν μπόρεσα ή δεν πρόλαβα
ποτέ μου να ζωγραφίσω. Και που θαύμασα όποιον επέτρεψε στον εαυτό του να
αντιπαλέψει και να νικήσει εκείνο που τόσο εύστοχα λέει κάπου ο Σεφέρης: «Λυπάμαι»,
λέει «που άφησα να περάσει ένα πλατύ ποτάμι μέσα απ΄ τα δάχτυλά μου, χωρίς να
πιω ούτε μια στάλα».
Ζούμε, φίλες και φίλοι, σε μιαν εποχή που το θόρυβο τον προκαλούν κατά
κανόνα όσοι φωνάζουν περισσότερο ή όσοι προβάλλονται περισσότερο. Γι΄ αυτό και
πολλοί θεωρούν, λανθασμένα, ότι έχουν δήθεν χαθεί εκείνοι που αθόρυβα υπηρετούν
τον Πολιτισμό μας. Η σημερινή εκδήλωση εδώ απόψε, όλοι μαζί αποδεικνύουμε το
αντίθετο: ότι και εκείνοι που δεν ακούγονται τόσο, είτε οι δημιουργοί, είτε οι
θαυμαστές της τέχνης τους, είναι επίσης πάρα πολλοί.
Και όσοι από εμάς, δεν ανήκουμε σ΄ αυτή τη χαρισματική ομάδα των δημιουργών
αλλά και δεν θέλουμε να υποταχτούμε σε αυτές τις σειρήνες της μοιρολατρίας, των
κάθε λογής απαισιόδοξων, όσοι από εμάς, αγωνιζόμαστε, αντίθετα, για να αναφανεί
ως μόνιμη αξία στην Ελλάδα ο εσωτερικός πνευματικός και καλλιτεχνικός πλούτος
του Νεοέλληνα, όλοι εμείς, ας αναλογιστούμε την υποχρέωση να βοηθήσουμε αυτόν
το χώρο του Μουσείου να εκπέμψει εκείνο που γνωρίζει καλύτερα: Ελληνικό Πολιτισμό!
Γι΄ αυτό και είμαστε απόψε εδώ. Για να βοηθήσουμε με τη συμμετοχή μας στην
πνευματική, στην ηθική, στην πολιτιστική αναγέννηση της κοινωνίας μας.
Χαιρετίζω, λοιπόν, την έκθεση «Προσφορά» στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο,
όχι μόνο για την αισιοδοξία που εμπνέει αλλά και για την αρτιότητά της, καθώς
συνδέει την αρχαία Τέχνη με τη σύγχρονη.
Και συγχαίρω ολόθερμα άλλη μια φορά τη «Συμμαχία για την Ελλάδα» για την
πρωτοβουλία τους, συγχαίρω και τους υπεύθυνους του Εθνικού Αρχαιολογικού
Μουσείου, συγχαίρω όλους τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες και βέβαια τους
εθελοντές που εργάστηκαν για αυτή την έκθεση.
Μακάρι να δούμε
κι άλλες τέτοιες εμπνευσμένες δραστηριότητες στο μέλλον.
Μακάρι η Τέχνη
να μας δείχνει πάντα το δρόμο…
Ευχαριστώ πολύ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.