Κοινές Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και του Τούρκου Ομολόγου του Ahmet Davutoğlu μετά από το 3ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας

Αντώνης Σαμαράς: Αγαπητοί φίλοι, όπως γνωρίζετε, ολοκληρώθηκαν προ ολίγου οι εργασίες της Ολομέλειας του 3ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.

Μπορώ να πω ότι κάναμε μια ευρύτατη ανασκόπηση του έργου που έχει γίνει μέχρι σήμερα στα τέσσερα τελευταία χρόνια. Και πράγματι, έχουν υπογραφεί 47 κείμενα συνεργασίας στα δύο προηγούμενα Ανώτατα Συμβούλια. Και συμφωνήσαμε να εργαστούμε για την πλήρη εφαρμογή και υλοποίηση όλων αυτών των συμφωνιών. Θεωρούμε ότι οι συμφωνίες γράφονται, για να υλοποιούνται. Και η υλοποίηση απαιτεί έλεγχο. Ο έλεγχος καμιά φορά δημιουργεί και καλύτερη εξέλιξη σε εκείνα τα οποία έχουν ήδη συμφωνηθεί. Κάναμε, λοιπόν, και τα δύο σήμερα.

Και κατά την σημερινή μας συνάντηση συμμετείχαν οι εκατέρωθεν Υπουργοί Εξωτερικών, Ανάπτυξης, Τουρισμού, Ναυτιλίας, Πολιτισμού, Μεταφορών, Ενεργείας, Δικαιοσύνης, Δημοσίας Τάξης και Αγροτικής Ανάπτυξης.

Και στόχος του Συμβουλίου είναι η προώθηση της συνεργασίας σε τομείς εκείνου που λέγεται χαμηλής πολιτικής, τομείς που αγγίζουν την καθημερινότητα των πολιτών και στις δύο χώρες, το οποίο, όμως, σας διαβεβαιώ είναι τομείς που αγγίζουν την καθημερινότητα των πολιτών και στις δύο χώρες.

Είναι αλήθεια, βέβαια, ότι στο ευρύτερο πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, υπάρχουν ζητήματα – αυτό είναι γνωστό - στα οποία έχουμε ουσιαστικότατες διαφωνίες. Αυτό το γεγονός το αναγνωρίζουμε πλήρως κι έχουμε στόχο να δημιουργήσουμε σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού ανάμεσά μας, ενισχύοντας τη συνεργασία μας, ώστε να συμβάλουμε και στην σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής μας.

Βασική προϋπόθεση για όλα αυτά, βεβαίως, είναι ο αλληλοσεβασμός, ο πλήρης σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και η προάσπιση της Εθνικής Κυριαρχίας.

Για το Κυπριακό, να υπογραμμίσω, ότι η Ελλάδα στηρίζει τις προσπάθειες, υπό την αιγίδα του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση μέσω δικοινοτικών διαπραγματεύσεων. Στις παρούσες συνθήκες, το έχω ξαναπεί, κατανοούμε την απόφαση του Προέδρου Αναστασιάδη να αναστείλει τη συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις, έως ότου λυθεί το πρόβλημα το οποίο έχει δημιουργηθεί. Και πιστεύω πραγματικά ότι αυτό θα μπορέσει να συμβεί σύντομα, ώστε να επανεκκινήσουν οι δικοινοτικές διαπραγματεύσεις. Το θεωρούμε πολύ σημαντικό.

Θέλω, επίσης, να τονίσω ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Και επ’ αυτού είχαμε μια ουσιαστικότατη συζήτηση με τον φίλο Τούρκο Πρωθυπουργό. Είναι χρήσιμο ο γείτονάς μας να ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια,  εκπληρώνοντας, βεβαίως, πλήρως τα ευρωπαϊκά προαπαιτούμενα και τις υποχρεώσεις. Και να είναι σίγουρη η Τουρκία ότι εντασσόμενη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιτύχει τεράστια οφέλη.

Τέλος, επισημαίνω ότι σε λίγο, θα μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε και τις εργασίες του Επιχειρηματικού Forum που, όπως ξέρετε, διεξάγεται σήμερα παράλληλα με τις δικές μας εργασίες. Σημαντικοί επιχειρηματίες και από τις δύο χώρες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την διεύρυνση και την προώθηση της μεταξύ τους συνεργασίας. Και είμαι βέβαιος ότι ήδη επεξεργάζονται και προωθούν αμοιβαία επωφελείς επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, συμβάλλοντας έτσι και εκείνοι στην επιτυχία της προσέγγισης που επιχειρείται μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, της περαιτέρω προσέγγισης που είναι επ’ ωφελεία της οικονομίας και των δύο χωρών. Πιστεύουμε, λοιπόν, στην σταθερότητα, στην εμπιστοσύνη και στην ασφάλεια που δίνουν ώθηση στην Ανάπτυξη και στην Ευημερία των λαών μας. Και η Ανάπτυξη με την Ευημερία με τη σειρά τους, πιστεύω ότι εδραιώνουν ακόμα περισσότερο την Ασφάλεια και την σταθερότητα.

Αυτά προωθούμε, αυτά διαφυλάσσουμε και γι’ αυτά δουλεύουμε.

Άλλη μια φορά θέλω να ευχαριστήσω τον φίλο Τούρκο Πρωθυπουργό για τη συνάντηση που είχαμε και για την έλευσή του εδώ στην Αθήνα, όπου πραγματικά οι συνομιλίες μας, με την παρουσία, βεβαίως, και του κ. Βενιζέλου, ήταν πολύ χρήσιμες, γόνιμες και εποικοδομητικές για το μέλλον.

Ακολουθεί ανεπίσημη μετάφραση των δηλώσεων του Τούρκου Πρωθυπουργού:

A. Davutoğlu: Θα ήθελα και εγώ καταρχάς να ευχαριστήσω τον αξιότιμο και πολύτιμο φίλο μου, Αντώνη Σαμαρά, τόσο για τη θερμότατη φιλοξενία που μας επιφύλαξε, αλλά και για το πολύ φιλικό κλίμα μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκαν οι συνομιλίες και οι εργασίες μας.

Όταν είχαμε ξεκινήσει στην Αθήνα με την Πρώτη Σύνοδο και με τη δημιουργία, το 2010, του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, αυτό είχε δημιουργήσει εντύπωση. Είναι, όμως, πραγματικά εξαιρετικός ο απόηχος που έχουν αυτά τα κοινά υπουργικά συμβούλια που πραγματοποιούμε και είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε.

Αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο στις διμερείς συνομιλίες, τόσο των υπουργών μου, όσο και με τον εξοχότατο κύριο Πρωθυπουργό, είναι το πόσο καλά έχει εγκατασταθεί ένα κλίμα συνεργασίας και μπορούμε με ευχέρεια να συνομιλούμε και να συνεργαζόμαστε. Είναι πάρα πολύ σημαντικό το ότι επικοινωνούν και οι καρδιές και τα πνεύματα και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τις δύο χώρες, οι οποίες θα συνεχίσουν αυτό το κλίμα συνεργασίας, ανοίγοντας όλες τις δυνατές πύλες συνεργασίας. Όποιο θέμα και αν τεθεί, η κάθε πλευρά δρα και συνομιλεί σαν ένα αλληλοσυμπληρωματικό στοιχείο.

Μιλήσαμε για τις μεταφορές. Μίλησαν οι υπουργοί Μεταφορών και είδαμε πόσο αλληλοσυμπληρωματικοί είναι. Ας πούμε, μιλήσαμε για τη γέφυρα που δημιουργείται στα Δαρδανέλια και είπαμε ότι το πέρασμα στο Αιγαίο, στην περιοχή του Αιγαίου χερσαίως, θα διευκολυνθεί πάρα πολύ με αυτή τη γέφυρα. Επίσης, οι αερομεταφορές, οι χερσαίες μεταφορές, είναι τομείς στους οποίους είμαστε αλληλοσυμπληρωματικοί.

Πραγματικά, θα πρέπει πια να βλέπουμε τις δύο χώρες, σαν δύο μέρη μίας ενιαίας γεωγραφίας. Εμείς είμαστε η πύλη της εισόδου για την Ασία, όσον αφορά την Ελλάδα, ενώ η Ελλάδα για εμάς είναι η πύλη προς την Ευρώπη. Και νομίζω ότι ένα ενεργειακό δίκτυο που θα διέρχεται από την Τουρκία και την Ελλάδα, είναι, επίσης, σημαντικότατο. Έχουμε ενώσει όλο το δίκτυο της μεταφοράς ενέργειας. Βεβαίως, ελπίζουμε ότι θα επιλυθεί το Κυπριακό, ούτως ώστε να αυξηθεί και η συνεργασία στον τομέα της Ενέργειας. 

Στον Πολιτιστικό τομέα, είναι σημαντικό ότι συνεργαζόμαστε σε αυτό το θέμα και στηρίζουμε την Ελλάδα στις προσπάθειες επιστροφής του θεού Ιλισού στο Μουσείο της Ακρόπολης. Είναι πολύ σημαντική η περαιτέρω ευαισθητοποίηση των δύο λαών. Η επιστροφή των έργων πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θέμα, επίσης, η αποκατάσταση των έργων, τα οποία φιλοξενεί η κάθε χώρα, και ας ανήκουν στον απέναντι πολιτισμό, είναι επίσης σημαντικότατη. Διότι, μιλάμε για μία κοινή πολιτιστική περιοχή.

Ως δύο Πρωθυπουργοί, δώσαμε οδηγία στους υπουργούς μας να πορευτούν από κοινού. Βεβαίως υπάρχουν διαφορές μεταξύ γειτόνων – θα ήταν αδύνατο να συμβαίνει το αντίθετο. Όμως, αυτό που είναι σημαντικό, είναι η προσέγγιση αυτών των διαφορών. Πως συνομιλούμε, πως εμβαθύνουμε πάνω σε αυτά τα θέματα. Χθες είχα την ευκαιρία να εκφράσω αυτήν μου την άποψη και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον κ. Παπούλια. Ούτε η Άγκυρα, ούτε η Αθήνα πρέπει να ανησυχεί. Υπάρχουν οραματιστές οι οποίοι είναι στην ηγεσία των δύο χωρών και δεν πρέπει να φοβόμαστε.

Αυτό το πνεύμα συνεργασίας, βαίνει επιταχυνόμενο και δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε. Είμαστε δύο νουνεχείς ηγέτες, δύο πολιτικές αρχές, οι οποίες με σύνεση κάνουν τα καλύτερα δυνατά βήματα για να εμβαθύνουν αυτή τη συνεργασία.

Είχαμε εξαιρετικά θετικές συνομιλίες, οι οποίες προέβαλλαν τα κοινά μας συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Εύχομαι περαστικά στον Πρόεδρο Αναστασιάδη και ελπίζω το ταχύτερο δυνατό να αποκατασταθεί η υγεία του και να συνεχιστούν οι δικοινοτικές συνομιλίες.

Είναι σημαντικό να δούμε πως προσεγγίζουν το θέμα οι δύο πλευρές. Το θέμα του Κυπριακού. Πιστεύουμε ότι η προσέγγιση των δύο πλευρών, θα συμβάλλει στην ανάπτυξη όλης της περιοχής και της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.

Είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες για τη στήριξη που παρέχει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Είμαστε, ξέρετε, γνώριμοι με το γεγονός ότι στο παρελθόν, κάποιες χώρες προφασίζονταν τις δήθεν αντιρρήσεις της Ελλάδας για την πλήρη ένταξη της Τουρκίας. Εμείς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι είναι κύριος και αξιόλογος υποστηρικτής μας σε αυτό τον τομέα της Ευρωπαϊκής μας πορείας και θα θέλαμε να ανοιχθούν και νεότερα κεφάλαια στις προ-ενταξιακές μας διαπραγματεύσεις. Είναι πολύ σημαντικό ότι η Τουρκία έχει έναν σημαντικό ρόλο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και μπορεί να επηρεάσει και σαν πολιτισμός τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Και ως εκ τούτου, εκτιμούμε εξαιρετικά την υποστήριξη της Ελλάδας. Ελπίζουμε ότι στο τέλος αυτών των διεργασιών θα βγούμε κερδισμένοι όλοι. Και πιστεύουμε ότι η ένταξη της Τουρκίας θα είναι επωφελής για την Ελλάδα και για την Τουρκία.

Αυτές οι γέφυρες φιλίας πρέπει να ενισχύονται και να συνεχίζονται. Και ως προς τις μειονότητες, θα έλεγα ότι οι μειονοτικοί πολίτες είναι γέφυρες φιλίας μεταξύ μας. Είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω μαζί τους χθες το βράδυ, το οποίο μου έδωσε την ευκαιρία να καταλάβω το πνεύμα το οποίο διέπει αυτούς τους ανθρώπους.     

Είναι πολύ σημαντικό να μεταφέρουμε τις συνεργασίες μας και στα διεθνή φόρα. Μπορούμε να έχουμε πρωτοβουλίες στα Ηνωμένα Έθνη. Επίσης μπορεί η συμμαχία των πολιτισμών η οποία ξεκίνησε η Τουρκία με την Ισπανία να διευρυνθεί και προς την Ελλάδα.

Αυτή την εβδομάδα αναλάβαμε την ηγεσία των G20 και πιστεύουμε ότι η Ελλάδα έχει απόψεις πολύ σημαντικές και θέλουμε να τις ακούσουμε με ιδιαίτερη προσοχή και να τις μεταφέρουμε στους G20. Απόψεις που αφορούν την παγκόσμια ασφάλεια και την παγκόσμια ειρήνη. Και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που έχω την ευκαιρία να απευθύνομαι προς το φίλο λαό της Ελλάδος ότι η σημασία της Ελλάδας σαν ένας παράγοντας σταθερότητας είναι τεράστια. Και πιστεύουμε ότι με αυτή την πίστη θα προχωρήσουμε στη συνεργασία μας και φυσικά, όταν χρειάζεται, να την υποστηρίξουμε σε οποιοδήποτε τομέα μέσα στα πλαίσια αμοιβαίου σεβασμού, θα κάνουμε και τις συζητήσεις και τις συνεργασίες που χρειάζεται. Αυτό αποτελεί το βασικό άξονα, το θεμέλιο του τρόπου που βλέπουμε τα ελληνοτουρκικά θέματα. Πιστεύω ακράδαντα ότι θα βρεθούμε και πάλι σ’ ένα νέο συμβούλιο συνεργασίας, μια νέα Σύνοδο.

Ευχαριστώ όλους εσάς που μας φιλοξενήσατε με τον βέλτιστο τρόπο.