Κοινές δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Αντώνη Σαμαρά και του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας κ. Boyko Borissov

Α. ΣΑΜΑΡΑΣ: Υποδέχτηκα με μεγάλη χαρά τον φίλο μου, Πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Boyko Borissov και τους Υπουργούς του σε αυτό το δεύτερο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δυο χωρών μας. Η συνεργασία Ελλάδας και Βουλγαρίας σε ανώτατο επίπεδο και σε μόνιμη βάση, είναι, πλέον, πραγματικότητα.

Η συνεργασία αυτή είναι πολυεπίπεδη, στηρίζεται στις άριστες σχέσεις των δυο χωρών, τις σχέσεις αυτές αυτή η συνεργασία τις επιβεβαιώνει και τις εμβαθύνει. Αφορά όλο το φάσμα των οικονομικών, γεωπολιτικών, οικονομικών ζητημάτων που απασχολούν τις δυο χώρες. Με άλλα λόγια πρόκειται για μια συνεργασία στρατηγική.

Σήμερα συζητήσαμε όλες τις πτυχές των διμερών μας σχέσεων και των προβλημάτων στην ευρύτερη περιοχή μας, ενώ υπογράψαμε, όπως είδατε, συμφωνίες στους τομείς της αγροτικής ανάπτυξης, της τεχνολογίας, πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών, επιστήμης, πολιτισμού και αθλητισμού.

Επίσης δώσαμε έμφαση στη διασυνοριακή συνεργασία, στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, στην παράνομη μετανάστευση, στη διαχείριση των υδάτων. Επαναλάβαμε τη σταθερή ελληνική θέση στήριξης του βουλγαρικού αιτήματος για ένταξη στη Συνθήκη του Σένγκεν, ενώ επιβεβαιώσαμε την κοινή στήριξη στην Ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων, αλλά και στην υποχρέωση αυτών των χωρών να σέβονται τις αρχές της καλής γειτονίας. Και μάλιστα η αρχή αυτή του σεβασμού της καλής γειτονίας αναγνωρίζεται πλέον και ως προϋπόθεση για να ενταχτούν οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Γενικότερα και οι δυο χώρες επιβεβαίωσαν τη θέλησή τους να συνεργαστούν ακόμη πιο εντατικά και ακόμη πιο στενά, τόσο σε Ευρωπαϊκό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Η στρατηγική αυτή σχέση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας πιστεύω ότι μπορεί πραγματικά να μεγιστοποιήσει την ευημερία και των δυο, την επιρροή και των δύο, αλλά και την ασφάλεια και των δύο, καθώς και ολόκληρης της περιοχής μας.

Για άλλη μια φορά ευχαριστώ τον φίλο Πρωθυπουργό για την επίσκεψη αυτή στην Αθήνα και τον ευχαριστώ γιατί το Φεβρουάριο θα επισκεφθώ κι εγώ με τη σειρά μου τη Σόφια.

B. BORISSOV: Αξιότιμε συνάδελφε, κυρίες και κύριοι, τον Φεβρουάριο ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Σαμαράς με τους συναδέλφους θα έρθει ένας εκλεκτός φίλος. Δυο μέρες ήμασταν Βρυξέλλες, δυο μέρες Όσλο, να τώρα είμαστε εδώ στην Ελλάδα, συνεπώς εδώ και πολύ καιρό περάσαμε μαζί φέτος.

Οι βουλγαροελληνικές σχέσεις ήταν πάντα υποδειγματικές ακόμη και σε περίοδο που ήμασταν σε δυο αντίθετα στρατιωτικά σκέλη και μπλοκ. Τώρα προβλήματα δεν υπάρχουν, υπάρχουν όμως θέματα τα οποία μπορούμε να καλυτερεύσουμε, να βοηθήσουμε τους δυο λαούς να έχουν μεγαλύτερη ευημερία και αυτό κάνουμε.

Είμαι πεπεισμένος ότι ο άξονας Στρυμώνα που θα συνδέσει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης με τα λιμάνια στο Δούναβη και τη γραμμή Σόφια – Μπέλγκραντ και επίσης με τα λιμάνια που έχουμε στη Μαύρη Θάλασσα και βεβαίως και τον άξονα που πάει για Τουρκία. Οι σταθμοί καθαρισμού είναι πολύ σημαντικοί, τους οποίους κατασκευάσαμε για να καθαρίζουν τα ύδατα τα οποία περνούν και σε γειτονικές χώρες.

Επίσης ένας πολύ σημαντικός τομέας είναι αυτός της ενέργειας, αρχίζει και οικοδομείται ο Interconnector με τη Σερβία, κάτι που υπογράψαμε με τον κ. Ντάτσιτς για το συνδετήρα τον αγωγό και το Μάιο θα είναι έτοιμη η διασύνδεση με την Ρουμανία. Το λέω αυτό γιατί και η Βουλγαρία περιμένουμε να βρούμε πολλά κοιτάσματα φυσικού αερίου και να έχουμε τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η Ελλάδα και η Κύπρος.

Όταν θα έχουμε λοιπόν αυτές τις διασυνδέσεις δεν θα έχουμε καμία εξάρτηση από άλλους και θα έχουμε τη δυνατότητα όχι μόνο να διαθέσουμε το αέριο αυτό στην αγορά, αλλά και να κάνουμε εξαγωγή και αυτό είναι σημαντικό και για τις δυο χώρες.

Σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και βεβαίως και τα προβλήματα που υπήρξαν με την αναγνώριση των πτυχίων και τα λοιπά, νομίζω ότι είναι θέματα τον Φεβρουάριο τα οποία θα τα ξεκαθαρίσουμε για την έγκαιρη ενημέρωση. Επίσης, για τα ύδατα της Μαρίτσας του ποταμού Έβρου νομίζω ότι θα λήξει αυτό το θέμα, δεν διανοείται κανείς στον 21^ο αιώνα, όταν έχουμε τέτοια υψηλά συστήματα επικοινωνίας, να υπάρχουν αυτά τα προβλήματα.

Ελπίζω και μέχρι το τέλος του Μάρτη, πολύ ελπίζω σε αυτό, να γίνει η διάνοιξη της Μακάζα, τα προβλήματα τα οποία είναι γνωστά. Από ό,τι κατάλαβα ήδη έχουν έρθει τα χρήματα και η βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ελπίζω ότι την κρίση πια την έχετε αφήσει πίσω και να μπορούμε να διανοίξουμε τις διασυνοριακές διαβάσεις, οι οποίες είναι σημαντικές όχι μόνο για τον τουρισμό της Ελλάδας αλλά και της Βουλγαρίας.

Εμείς έχουμε 1 εκατομμύριο Βουλγάρους, οι οποίοι επισκέφθηκαν την Ελλάδα, αντίστοιχα το χειμώνα έχουμε πολλούς Έλληνες που πάνε στα χειμερινά θέρετρα για σκι. Να λοιπόν πόσο σημαντικά είναι όλα αυτά και για τις δυο χώρες.

Από βουλγαρικής πλευράς είναι όλα έτοιμα στις συνοριακές διαβάσεις και οι δρόμοι έχουν κατασκευαστεί και τα computer είναι έτοιμα. Εσείς δώστε μας σήμα και κάνουμε τη δοκιμή και ανοίγουμε.

Υπάρχουν κι άλλοι τομείς ενδεχομένως που βεβαίως είναι σημαντικοί και είχαμε την υπογραφή τόσο σημαντικών συμφωνιών σε όλους αυτούς τους τομείς της άμυνας και τα λοιπά, με το κυριότερο ξεκίνησα και με αυτό θα τελειώσω.

Είμαστε υπέρ της Ευρωπαϊκής πορείας των δυτικών Βαλκανίων στις δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Μόνο τότε θα υπάρχει συνεργασία και ειρήνη. Αλλά έτσι όπως η Ελλάδα και η Βουλγαρία τηρούν αυστηρά τα θέματα που αφορούν τον αμοιβαίο σεβασμό και όταν υπάρχει θέμα το θέτουμε, το συζητούμε, το επιλύουμε, έτσι ελπίζω όλα τα κράτη από την περιοχή, που θέλουν και επιθυμούν να μπουν στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να τηρήσουν όλους αυτούς τους κανόνες, έτσι όπως τους τηρούμε εμείς.

Και γι' αυτό όταν πριν από μέρες οι Υπουργοί Εξωτερικών συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες και αποφάσισαν όπως κι εμείς πριν από λίγο καιρό ο κ. Σαμαράς είπε στη συνάντηση ότι (ψάχνω να βρω τώρα διπλωματικά πώς να το διατυπώσω) αλλά πάντα με σκληρή γλώσσα επιμένω σε όλα αυτά όταν είμαστε στη Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς να είναι η Βουλγαρία στη Σένγκεν ξοδεύει πολλά χρήματα, υπό την πίεση της παράνομης μετανάστευσης που έχουμε στα σύνορα. Εμείς επωμιζόμαστε πολλά από αυτό το πρόβλημα.

Ευχαριστώ για άλλη μια φορά τον Έλληνα Πρωθυπουργό για τη στήριξη γιατί εκεί κανείς δεν μπόρεσε να μου απαντήσει γιατί η Βουλγαρία δεν είναι στο Σένγκεν από τη στιγμή που έχουμε τηρήσει τα πάντα κατά γράμμα και βεβαίως εμείς και οι Έλληνες είμαστε αυτοί που πρώτοι έχουμε υποστεί όλα αυτά.

Έτσι λοιπόν οι Υπουργοί έβαλαν το θέμα αυτό στην κοινή δήλωση που είναι πολύ σημαντικό για τα Βαλκάνια. Ας μην ξεχνάμε ότι δεκαετίες πίσω είχαμε πολέμους στα Βαλκάνια. Το Κόσοβο απέχει το ίδιο από τη Σόφια όσο και από τη Θεσσαλονίκη, άρα το σημείο της κοινής γειτονίας θα πρέπει να το τονίσουμε. Είμαστε απόλυτα υπέρ της ένταξης αυτής των χωρών των δυτικών Βαλκανίων, αλλά πρέπει να τηρούν αυτό τον κανόνα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: H πρώτη ερώτηση αφορά τα έργα υποδομής. Η Ελλάδα έχει αναλάβει τη δέσμευση αν μπορούμε το Μάρτη να περάσουμε πια από τη Μακάζα και πότε. Πότε θα γίνει η σύνδεση αυτή, να δούμε γιατί αργεί. Και η δεύτερη ερώτηση: Η ελληνική πλευρά έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να μην έχουμε τις διαμαρτυρίες, τις απεργίες των αγροτών στα σύνορα, κάτι που συνήθως γίνεται το χειμώνα;

A. ΣΑΜΑΡΑΣ: Η πολιτική μας είναι κατ’ εξοχήν Ευρωπαϊκή φιλοαγροτική και στη Βουλγαρία και στην Ελλάδα και ως εκ τούτου μόνο προσπάθεια για το καλό γίνεται προς την κατεύθυνση των αγροτών.

Θέλω να πω μόνο για το θέμα της  Μακάζα σ’ αυτό που με ρωτήσατε, η σύνδεση  με την Κομοτηνή μέσα από καθυστερήσεις (που πράγματι υπήρξαν από ελληνικής πλευράς και υπήρξαν με μια εταιρεία η οποία δυστυχώς δε μπόρεσε να τα βγάλει πέρα μέχρι τέλους με το έργο αυτό) μέσα από τις προσπάθειες που έγιναν από το αρμόδιο Υπουργείο, το έργο αυτό  υπολογίζουμε ότι θα έχει πραγματικά τελειώσει το Μάρτιο, δηλαδή ένα τρίμηνο από σήμερα.

Ως εκ τούτου θα δοθεί αυτή η δυνατότητα, μιας σύγχρονης διασυνοριακής διάβασης, ενός οδικού δικτύου που θα επιτρέπει αυτή την επικοινωνία με τις δυο χώρες και που θα επιτρέψει, αυτό είναι το κυριότερο, την ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη του τουρισμού και του εμπορίου ανάμεσα στις δυο χώρες μας. Το θεωρώ πάρα πολύ  σημαντικό και σας διαβεβαιώνω ότι μέχρι το τέλος του Μαρτίου η υπόθεση αυτή θα  έχει επιτέλους λήξει.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ερώτηση είναι και για τους δύο: Θα ήθελα να γίνουμε λίγο πιο συγκεκριμένοι για το θέμα της ενταξιακής πορείας των δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα ήθελα να μάθω από τους δύο  Πρωθυπουργούς εάν συζητήσατε το θέμα της ενταξιακής διαδικασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση των Σκοπίων και αν το συζητήσατε, αν υπάρχει ταύτιση απόψεων σε αυτό το ζήτημα μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.

A. ΣΑΜΑΡΑΣ: Όπως ανέφερα ήδη, συζητήσαμε σήμερα με τον ομόλογό μου την Ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων. Και οι δυο χώρες μας, και η Ελλάδα και η Βουλγαρία, συμφωνούμε απόλυτα με το κείμενο, το οποίο αποφασίστηκε ομόφωνα από την Ευρωπαϊκή Ένωση την προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, όπου θα έλεγα για πρώτη φορά και επίσημα τίθεται ότι προϋπόθεση αποτελεί για μια τέτοια ένταξη, ο σεβασμός των κανόνων της καλής γειτονίας κι ότι ακόμα θα παρακολουθείται η εξέλιξη, η πρόοδος, στον τομέα αυτό. Πράγμα που ακριβώς σημαίνει ότι κάποιες χώρες μπορεί να προχωρήσουν και κάποιες άλλες να καθυστερήσουν στην περίπτωση που δε συμμορφώνονται ανάλογα.

Είμαι πολύ ικανοποιημένος από το γεγονός ότι και οι δύο Υπουργοί μας των Εξωτερικών στη συνάντηση αυτή επέδειξαν την ίδια ακριβώς ταύτιση απόψεων πάνω σ’ αυτό το ζήτημα.

Και εν πάση περιπτώσει, να κάνω μια γενική παρατήρηση: Όπως σωστά είπε προηγουμένως και ο Βούλγαρος Πρωθυπουργός, σε μια τέτοια εποχή κρίσεων, δυσκολιών για όλο τον κόσμο, οι τεχνητές οξύνσεις δεν οδηγούν πουθενά. Οι αντιπαραθέσεις και οι αλυτρωτισμοί δεν οδηγούν πουθενά.

Είναι χρήσιμο να αντιληφθεί ο καθένας, κάθε μια χώρα η οποία θέλει πραγματικά να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Ένωση δηλαδή της συναίνεσης και του διαλόγου,  να αντιληφθεί ότι τέτοιες πολιτικές δε μπορούν να αποτελέσουν  προϋποθέσεις για ένταξη.

Εν πάση περιπτώσει εγώ είμαι πολύ ικανοποιημένος από το γεγονός ότι τόσο η Βουλγαρία όσο και η Ελλάδα συμφωνούμε σ’ αυτά τα κατ’ εξοχήν Ευρωπαϊκά κριτήρια τα οποία υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη. Αυτές είναι οι αρχές επί των οποίων μπορεί να βασίζεται μια σύγχρονη δημοκρατία, όπως είναι και η Βουλγαρία και η Ελλάδα.

B. BORRISOV: Ήδη είπα ότι η Βουλγαρία είναι ένα από τα κράτη που περισσότερο από όλους το έχει στηρίξει, βεβαίως και όλα τα κράτη της περιοχής και στην εξωτερική πολιτική μας ήμαστε πάντα κατηγορηματικοί. Είναι η προσωπική μου θέση, όσο πιο γρήγορα τα κράτη των Βαλκανίων μπουν στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση τόσο καλό θα είναι για την ευημερία, για την πρόοδο και την ειρήνη στα Βαλκάνια.

Τώρα είναι η Κροατία, η Σλοβενία και βεβαίως η Σερβία η οποία δεν είναι φυσικό το να ενταχθεί. Το Κόσσοβο είναι σα μια μαύρη οπή στα Βαλκάνια. Όσο πιο γρήγορα λοιπόν μπορούμε ν’ αντεπεξέλθουμε με αυτές τις διαδικασίες τόσο το καλύτερο.  Γι’ αυτό όταν θα έπρεπε να παρθεί απόφαση για τις θεωρήσεις για τα δυτικά Βαλκάνια, η Ελλάδα και η Βουλγαρία, ήμαστε εμείς που κατ' αρχήν τους στηρίξαμε και το Μαυροβούνιο και όλους. Αυτή την αίσθηση που εκπέμπουμε, τα αισθήματα φιλίας και λοιπά, την έχουν όλα τα σύνορα. Ας πούμε η Βουλγαρία είναι η χώρα η οποία έχει γλιτώσει τους περισσότερους Εβραίους, πάνω από 50.000 Εβραίους ο βουλγαρικός λαός τους έσωσε τότε με το φασισμό. Δεν επέτρεψε τότε στο Χίτλερ να σκοτωθούν αυτοί οι άνθρωποι.

Μακάρι να μπορούσαμε να σώζαμε όλους τους Εβραίους. Τουλάχιστον το καταφέραμε αυτό, άλλα κράτη δεν έκαναν ούτε αυτό και  ήταν πολύ πίσω από μας με πολύ μικρότερο αριθμό. Υπάρχουν κάποια κράτη, για 300-400 άτομα αξίζει να κάνουν κινηματογραφικές ταινίες κατά τη Βουλγαρίας.  Σα να κατηγορείς κάποιον στην  Αφρική γιατί υπάρχουν άτομα τα οποία πεθαίνουν από την πείνα, από τη μη λήψη πόσιμου νερού. Γιατί δεν κάνει κάποιος κάτι να βοηθήσει;

Επανέρχομαι: Ο βουλγαρικός λαός, προσωπικά ο κ. Νετανιάχου ευχαρίστησε και μάλιστα διάβασε και μια επιστολή του τότε Γερμανού Πρέσβη, ο οποίος ανέφερε ότι ο βουλγαρικός λαός δεν έχει συνειδητοποιήσει τι ακριβώς κάνει, πάντως στήριξε τους Εβραίους και τους γλίτωσε. Είμαστε ξεκάθαροι, είμαστε κατηγορηματικοί.  Γι’ αυτό επιμένω ότι το σημείο της καλής γειτνίασης είναι πάρα πολύ σημαντικό.

A. ΣΑΜΑΡΑΣ: Θα ήθελα μόνο να πω ότι υπάρχει εδώ πέρα η δεύτερη κοινή ανακοίνωση για την υψηλή αυτή συνάντηση των δυο χωρών, η οποία είναι, αν δεν κάνω λάθος, πεντασέλιδη. Είναι αποφασισμένη από κοινού από τις δυο χώρες, είναι ένα join declaration το οποίο και θα δοθεί στη δημοσιότητα.

Θα ήθελα άλλη μια φορά να σας ευχαριστήσω θερμά, κ. Πρόεδρε, για την επίσκεψη αυτή, για τις συνομιλίες αυτές και αφού είχαμε την- ας το πω έτσι- πνευματική τροφή, πάμε τώρα και για ένα φαγητό δίπλα για να μην πείτε ότι δεν έχετε την κατάλληλη ελληνική φιλοξενία. Σας ευχαριστώ.

(Η μετάφραση των δηλώσεων του Πρωθυπουργού της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας κ. Boyko Borissov είναι ανεπίσημη).